Di tích Nhà tù Hoả Lò – Chứng nhân lịch sử giữa lòng Thủ Đô

Nhà tù Hỏa Lò hay Ngục Hỏa Lò do thực dân Pháp xây dựng nhằm bắt giữ và tra tấn các chiến sĩ, nhà lãnh đạo yêu nước. Sau khi chuyển đổi mục đích sử dụng, nhà tù được bảo tồn và phục dựng trở thành địa điểm tham quan độc đáo của Thủ đô. Hãy tiếp tục theo dõi bài viết để khám phá thêm những câu chuyện liên quan đến chốn địa ngục trần gian này.

Nhà tù Hỏa Lò – một trong những di tích lịch sử nổi tiếng tại Hà Nội, là nơi chứng kiến chuỗi ngày đầy gian khổ của hàng ngàn chiến sĩ Việt Nam đã trải qua trong thời kỳ đánh đuổi thực dân Pháp. Nếu có dịp du lịch Hà Nội, bạn đừng quên ghé qua đây để tưởng niệm những anh hùng đã hy sinh cho tự do dân tộc.

1. Tìm hiểu địa chỉ, giá vé, giờ mở cửa Nhà tù Hỏa Lò

• Địa chỉ: số 1 phố Hỏa Lò, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Ngục Hỏa Lò được đặt tại phố Hỏa Lò, nằm trong khu vực trung tâm của quận Hoàn Kiếm và gần với nhiều điểm du lịch nổi tiếng. Bạn có thể đến thăm nơi này bằng nhiều loại phương tiện, bao gồm cả phương tiện cá nhân và công cộng.

Nếu xuất phát từ khu vực Hồ Hoàn Kiếm, bạn có thể đi theo đường Lê Thái Tổ hướng Hàng Trống và đi thẳng qua đường Bà Triệu. Tiếp đó, bạn rẽ phải để vào đường Hai Bà Trưng, đi thêm khoảng 500m và rẽ trái vào phố Hỏa Lò. Ngục Hỏa Lò sẽ nằm ở số 1 trên con phố này.

Trường hợp bạn muốn tiết kiệm chi phí đi lại thì xe buýt là lựa chọn hàng đầu. Bạn có thể bắt xe tuyến số 32, 02, 38 và 41, có trạm dừng gần nhà tù Hỏa Lò để thuận tiện cho việc di chuyển.

• Giờ mở cửa: 8:00 – 17:00 tất cả các ngày trong tuần (kể cả ngày Lễ, Tết).
• Giá vé: 30.000 VNĐ/người. Một số đối tượng đặc biệt sẽ được miễn phí hoặc giảm giá vé, cụ thể như sau:
  • Những trường hợp được miễn phí vé:
    • Trẻ em độ tuổi dưới 15.
    • Đối tượng bị khuyết tật trong diện đặc biệt nặng.
    • Là thành viên của: hội cựu chiến binh, Ban Liên lạc nhà tù trong cả nước và ban liên lạc kháng chiến.
    • Đối tượng có công với cách mạng.
  • Những trường hợp được giảm 50% giá vé:
    • Học sinh và sinh viên (Xuất trình thẻ học sinh/sinh viên khi mua vé).
    • Đối tượng bị khuyết tật thuộc diện nặng.
    • Người dân có quốc tịch Việt Nam, độ tuổi từ 60.
    • Đối tượng được xếp vào diện chính sách xã hội.

Ngoài ra, ở Hỏa Lò còn cung cấp dịch vụ thuyết minh bằng tai nghe với giá là 50.000 VNĐ/headphone. 

2. Lịch sử của di tích nhà tù Hỏa Lò

Để đối phó với các phong trào đấu tranh của nhân dân Việt Nam cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp đã tăng cường bộ máy đàn áp bằng cách bổ sung lực lượng cảnh sát, hoàn chỉnh hệ thống tòa án và xây dựng mạng lưới nhà tù. Vào năm 1896, trên đất làng Phụ Khánh thuộc tổng Vĩnh Xương, H. Thọ Xương, TP. Hà Nội, thực dân Pháp đã xây dựng nhà tù Hỏa Lò – một trong những nhà tù lớn nhất của thực dân Pháp ở Đông Dương.

Mảnh đất Hỏa Lò trước đây từng là một làng nghề thủ công làm đồ gốm nổi tiếng. Tuy nhiên, thực dân Pháp đã biến nó thành nơi giam giữ, đày ải, cướp đoạt tự do cả thể xác và tinh thần hàng ngàn chiến sĩ yêu nước, nhà hoạt động cách mạng Việt Nam.

Dù sống trong một môi trường giam cầm khắc nghiệt nhưng các chiến sĩ vẫn kiên trung và giữ vững tinh thần cách mạng. Họ biến nhà tù Hỏa Lò thành trường học, nơi phổ biến lý luận cách mạng và nhiều người đã mưu trí vượt ngục trở về với nhân dân và tổ chức, tiếp tục góp sức vào sự nghiệp giải phóng dân tộc.

Có nhiều nhân vật lãnh đạo đã bị thực dân Pháp bắt giữ tại nhà tù Hỏa Lò, trong đó có những tên tuổi nổi bật như Phan Bội Châu, Nguyễn Quyền, Nguyễn Lương Bằng, Lương Văn Can, Hồ Tùng Mậu… Ngoài ra, còn có năm đồng chí Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản Việt Nam là Nguyễn Văn Cừ, Lê Duẩn, Trường Chinh, Đỗ Mười và Nguyễn Văn Linh.

Sau khi miền Bắc Việt Nam giành được độc lập, Chính phủ Việt Nam đã tiếp quản và tạm thời sử dụng nhà tù Hỏa Lò làm nơi giam giữ các đối tượng vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, từ ngày 05/8/1964 – 31/3/1973, nhà tù Hỏa Lò còn được sử dụng để bắt giữ phi công Mỹ bị bắn rơi khi đang thực hiện nhiệm vụ ném bom tại miền Bắc Việt Nam.

Vào năm 1993, Chính phủ Việt Nam đã quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng của nhà tù Hỏa Lò nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế của Thủ đô. Một phần phía Đông Nam của nhà tù được bảo tồn, tu bổ và tôn tạo để được xếp hạng là Di tích lịch sử của Hà Nội. Địa điểm du lịch Hà Nội này hiện có Đài tưởng niệm các chiến sĩ yêu nước và cách mạng Việt Nam, những người đã dũng cảm hy sinh tại nhà tù vì sự độc lập, tự do của dân tộc.

3. Khám phá nhà tù Hỏa Lò

Đến với nhà tù Hỏa Lò, du khách có thể chọn các tour tham quan trong ngày hoặc ban đêm tùy theo quỹ thời gian cho phép và sở thích của mình. Mỗi tour sẽ mang đến cho du khách những trải nghiệm đặc biệt riêng, vì vậy, nếu có cơ hội bạn có thể đăng ký cả hai tour để có góc nhìn đa chiều hơn về điểm đến nổi tiếng này.

3.1. Máy chém khổng lồ – nỗi khiếp đảm của mọi tù nhân

Bên trong nhà tù Hỏa Lò có đặt một máy chém. Đây là công cụ giết người được tạo ra bởi bác sĩ người Pháp Guilotane, được xem là một phương tiện giết người mang tính nhân đạo nhằm thay thế các hình thức xử tử thời trung cổ như ngựa xé, tùng xẻo…

Máy chém bao gồm các bộ phận chính như sau:

• Bàn chém là một mặt phẳng được làm bằng gỗ, trong quá trình hành hình tù nhân sẽ nằm trên đó, phần đầu được đưa vào lỗ tròn trên thân máy chém.
• Giá chém là một khung sắt cao gần 4 mét, bên trong có rãnh để dao chém di chuyển và hoạt động.
• Dao chém làm bằng thép với phần lưỡi vát chéo.

Khi hành hình tù nhân, đao phủ sẽ nhấn chốt và kéo sợi dây thừng để dao chém từ trên cao phóng mạnh xuống, lực rơi của lưỡi dao tương đương 60kg. Kế tiếp, đầu của tù nhân sẽ rơi xuống thùng tôn bên dưới, còn thân được đưa vào trong sọt mây.

3.2. Cachot (khu ngục tối) – địa ngục của địa ngục

Khu cachot là những ngục tối có diện tích chỉ vỏn vẹn 4m2 với phần tường quét sơn màu đen âm u. Nơi này không có ánh sáng và thiếu không khí, gây cho tù nhân cảm giác như mình đang ở trong một nấm mồ vô cùng bí bách.