Thắng Cố - món ăn dân dã vùng cao

Được coi là một món ăn đặc sản, là món ăn đặc trưng của người H’Mong, về sau được du nhập sang các dân tộc Kinh, Dao, Tày. Trước kia món Thắng Cố truyền thống được nấu từ một con ngựa, không bỏ đi bất cứ thứ gì. Về sau, thắng cố được các dân tộc khác cải biến thêm các thành phần thịt khác như trâu, bò, dê và sáng tạo ra nhiều công thức nầu khác nhau tạo nên đặc trưng riêng của từng dân tộc. Tuy nhiên, thắng cố ngon nhất vẫn là thắng cố ngựa ở vùng Bắc Hà, Mường Khương, SaPa – Lào Cai. Đây là vùng đất nấu thắng cố ngựa ngon có tiếng, tính tới năm 2011 thì “ món thắng cố ngựa ra đời từ cách đây gần 200 năm khi người H’Mông, Tày, Nùng về Bắc Hà cư trú”

Về ý nghĩa của tên gọi thắng cố, hiện nay có ba truyền thuyết

Một là, tên gọi thắng cố bắt nguồn từ tiếng Hán, đọc theo âm Hán Việt tiêu chuẩn là “ thang cốt”, có nghĩa là “ canh xương”

Hai là, tên gọi Thắng Cố bắt nguồn từ tiếng Hán, đọc theo âm Hán Việt chuẩn là “ thang Hoắc”

Bà là, Thắng Cố có biến âm của “ thoảng cố”, trong tiếng Mông có nghĩa là “nồi nước”. Lại có người cho rằng trong tiếng Mông. Thắng Cố được gọi là “ khấu tha” có nghĩa là “ canh thịt”

Thắng cố được chế biến  rất đơn giản, người ta mổ ngựa ( hoặc trâu, bò, heo) làm sạch sẽ lấy tất cả nội tạng ăn được của con vật chặt ra từng miếng. Sử dụng bếp lửa than, dùng một chảo lớn ( chảo cũ, không được dùng chảo mới ) cho tất cả các thứ được chặt ra ở trên vào chảo cùng lúc, xào lăn theo kiểu “ mỡ ngựa rán ngựa” ( dùng chính mỡ có trong ngựa để xào, không thêm mỡ ngoài ). Khi miếng thịt se se cạnh, người ta đổ nước vào chảo và cứ thế ninh sôi sùng sục hàng tiếng đồng hồ.

Tuy Thắng Cố được chế biến đơn giản, nhưng để nấu ngon miệng thì vẫn cần những bí quyết riêng cũng như kinh nghiệm của người nấu. Để nồi nước dùng được ngon, đầu bếp người Mông phải “ chăm sóc” rất chu đáo; múc từng muỗng bọt ra để nước xương thêm ngọt, thêm trong.  Các bộ phận như : lòng, tim, gan, tiết, thịt, xương được cho vào sau cùng và đun nhừ . Gia vị truyền thống gồm muối, thảo quả, địa điều, quế, lá chanh nướng thơm, tán nhỏ ướp vào thịt trước lúc đem xào. Mỗi một vùng lại thêm những gia vị đặc biệt của từng vùng để tạo nên hương vị món Thắng Cố đặc trưng của vùng mình, như vùng Bắc Hà sẽ sử dụng nhiều gia vị còn vùng Si Ma Cai lại dùng ít gia vị hơn

Khi ăn, chảo vẫn để trên bếp đun, ăn đến đâu múc ra bát đến đó. Thêm chén rượu bên cạnh nữa thì món ăn trở nên hấp dẫn vô cùng

Thắng Cố là món ăn thường được làm vào các ngày lễ hội, lễ ăn thề bảo vệ rừng, những ngày có đông người như hội làng,dòng họ hay chợ phiên.

Thắng Cố cũng không đắt lắm, tại Bắc Hà, thắng cố ngựa khoảng 100.000/bát, còn thắng cố Trâu rẻ hơn một chút, khoảng 80.000/bát

Lên vùng cao, chiêm ngưỡng cảnh đẹp, thưởng thức đặc sản ẩm thực của đồng bào nơi đây cùng Viettourist các bạn nhé!