Vĩnh Long – Nằm bên dòng sông Cổ Chiên thơ mộng là hàng trăm mái vòm lò gốm, lò gạch khổng lồ đỏ rực màu đất nung của làng gạch, gốm Mang Thít.
Trước sắp xếp, làng gạch gốm Mang Thít nằm trải dài 30km thuộc địa bàn TP Vĩnh Long, thị trấn Long Hồ, huyện Mang Thít (cũ), nay thuộc xã Long Hồ, xã Nhơn Phú. Thời kỳ thịnh vượng nhất (đầu thế kỷ 21) làng có hơn 3.000 lò nung nên được gọi ví như “vương quốc lò gạch” hay “vương quốc đỏ” của vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Ngày nay, làng gạch gốm đỏ Mang Thít đã có hơn 100 năm tuổi, hiện còn khoảng 800 lò nung với diện tích khoảng 3.000 ha, tập trung ở ven kênh Thầy Cai đến đoạn giáp sông Cổ Chiên.
Tháng 8, nhiếp ảnh gia Nguyễn Khánh Vũ Khoa có dịp tác nghiệp tại làng gạch gốm Mang Thít. Theo anh tìm hiểu, đây là khu vực làm nghề gạch và gốm nổi tiếng cũng như lâu đời nhất ở miền Tây. Đa số các hộ gia đình làm gạch tập trung ở xã Nhơn Phú.
Mang Thít – Vĩnh Long là nơi vẫn còn lưu giữ nhiều mỏ sét nguyên sinh cổ xưa có giá trị. Tất cả các mỏ sét nguyên sinh đều nằm bên trong những ngôi làng làm nghề gạch gốm đỏ truyền thống dọc theo hai bên bờ. Đây là nguyên liệu quan trọng nhất để làm thành các sản phẩm trang trí, hoặc trong xây dựng như gạch đỏ, đồ gốm…
Từ những bàn tay nhiều kinh nghiệm của người thợ thủ công, hàng nghìn tác phẩm có giá trị được ra đời mang đến cho con người nhiều công dụng hữu ích.
Những lò nung gạch và gốm trông như những cây nấm khổng lồ mọc lên ven kênh Thầy Cai. Lò nung cũng được xây dựng từ hàng nghìn viên gạch xếp đều tăm tắp theo kiến trúc tháp trụ tròn nhỏ dần ở đỉnh, chiều cao thưởng 7 – 12m.
Những lò nung gạch gốm nơi đây không chỉ sản xuất cho người gân trong nước sử dụng mà còn xuất khẩu các sản phẩm gốm sang nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Tháng 11.2024, UBND tỉnh Vĩnh Long phê duyệt đồ án quy hoạch xây dựng khu lò gạch, gốm ở Mang Thít thành khu du lịch trọng điểm. Định hướng nơi này thành khu du lịch quốc gia, đóng vai trò trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương.
Mang Thít từ một làng nghề truyền thống ngày đêm đỏ lửa nung gạch gốm phục vụ xây dựng và sinh hoạt. Ngày nay, ngôi làng đang trên con đường chuyển mình để trở thành điểm đến du lịch với các homestay, khu trưng bày sản phẩm làng nghề, sản xuất quà lưu niệm…
“Cùng với dòng sông Cổ Chiên, lò gạch cũ ám khói lặng lẽ vượt qua bao thăng trầm, nên ai đến đây cũng đều cảm nhận được nét đẹp vượt thời gian của chính nó. Lò gạch Mang Thít Vĩnh Long mang một vẻ đẹp cổ kính và độc đáo. Hình ảnh những viên gạch im lìm nằm giữa khung cảnh hiền hòa, bình yên tại các lò nung, khiến khung cảnh nơi đây càng trở nên cuốn hút, thanh bình hơn bao giờ hết. Vào những buổi chiều tà, khung cảnh lò gạch Mang Thít Vĩnh Long càng trở nên lung linh và ấn tượng“, anh Vũ Khoa chia sẻ.